Nêu cao ý thức trong phòng chống dịch bệnh, đừng để trở thành tội phạm liên quan đến Covid-19
Từ khi khởi phát của dịch bệnh Covid-19 đến nay, cả hệ thống chính trị và tất cả các cấp, các ngành, đoàn thể luôn quyết liệt, phát huy tối đa biện pháp phòng chống trên từng lĩnh vực. UBND tỉnh vừa có công văn chỉ đạo UBND các huyện, thị xã, thành phố tiến hành rà soát ngay việc thành lập các Tổ giám sát và tuyên truyền phòng, chống Covid-19 tại cộng đồng ở tất cả các khu dân cư của từng khóm, ấp thuộc phạm vi quản lý. Chỉ đạo các phòng, ban chuyên môn trực thuộc hạn chế tổ chức tiếp, làm việc với các đối tác, cơ quan, đơn vị đến từ vùng đang có dịch và chịu trách nhiệm toàn diện về công tác phòng, chống dịch Covid-19 tại cơ quan, đơn vị, địa bàn phụ trách. Trường hợp đặc biệt, các cơ quan, đơn vị, địa phương phải báo cáo, xin ý kiến cấp có thẩm quyền quyết định.
Đồng chí Thái Rết - Chánh án Tòa án nhân dân tỉnh cho biết, đơn vị luôn kịp thời triển khai và cụ thể hóa các văn bản, chủ trương, chỉ thị của Trung ương, địa phương về công tác phòng, chống dịch Covid-19. Đồng thời tiếp tục theo dõi diễn biến tình hình dịch bệnh tại địa phương để kịp thời chỉ đạo và quan tâm thực hiện phòng chống dịch “nơi công cộng”. Trong thời gian qua, từ ngày 12-5 đến hết ngày 31-5-2021, tòa án chỉ triệu tập những người tiến hành tố tụng, tham gia tố tụng dự phiên tòa; không tổ chức tiếp công dân, tiếp khách tại trụ sở (trừ những trường hợp thực sự cần thiết). Tạm dừng việc nhận đơn khởi kiện, đơn yêu cầu, tài liệu, chứng cứ và tiếp công dân trực tiếp tại trụ sở. Tòa án thông báo, hướng dẫn cơ quan, tổ chức, cá nhân thực hiện quyền, nghĩa vụ của mình thông qua các phương tiện (gửi đến tòa thông qua dịch vụ bưu chính, gửi trực tuyến bằng hình thức điện tử qua Cổng thông tin điện tử của tòa án. Tòa án không tổ chức phiên tòa, phiên họp tập trung trên 20 người và hoãn, dừng việc tổ chức các cuộc họp, hội nghị, hội thảo chưa cấp bách để tập trung giải quyết công việc phòng chống dịch. Cán bộ, công chức, người lao động trực thuộc tòa án phải thực hiện nghiêm quy định, yêu cầu về phòng chống dịch.
Việc không thực hiện nghiêm các quy định về phòng, chống dịch Covid -19 mà gây hậu quả có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự. Theo đồng chí Thái Rết, Hội đồng thẩm phán TAND Tối cao có hướng dẫn, người đã được thông báo mắc bệnh, nghi ngờ mắc bệnh hoặc trở về từ vùng có dịch bệnh Covid-19 đã được thông báo cách ly nhưng có hành vi: Trốn khỏi nơi cách ly; không tuân thủ quy định về cách ly; từ chối, trốn tránh việc áp dụng biện pháp cách ly, cưỡng chế cách ly; không khai báo y tế, khai báo không đầy đủ hoặc khai báo gian dối. Khi gây lây truyền dịch bệnh cho người khác thì bị coi là trường hợp thực hiện “hành vi khác làm lây lan dịch bệnh nguy hiểm cho người” quy định tại Điểm c Khoản 1 Điều 240 Bộ luật Hình sự (BLHS) và bị xử lý về tội làm lây lan dịch bệnh truyền nhiễm cho người.
Đối với người chưa bị xác định mắc bệnh Covid-19 nhưng sống trong khu vực đã có quyết định cách ly, phong tỏa mà thực hiện một trong các hành vi: Trốn khỏi khu vực bị cách ly, bị phong tỏa; không tuân thủ quy định cách ly; từ chối, trốn tránh việc áp dụng biện pháp cách ly, cưỡng chế cách ly; không khai báo y tế, khai báo không đầy đủ hoặc khai báo gian dối. Nếu gây thiệt hại từ 100 triệu đồng trở lên do phát sinh chi phí phòng chống dịch bệnh thì bị xử lý về tội vi phạm quy định về an toàn ở nơi đông người theo Điều 295 của BLHS.
Nêu cao nhận thức về phòng, chống dịch Covid-19
Chủ cơ sở, người quản lý cơ sở kinh doanh dịch vụ (như quán ba, vũ trường, karaoke, dịch vụ mát-xa, cơ sở thẩm mỹ...) thực hiện hoạt động kinh doanh khi đã có quyết định tạm đình chỉ hoạt động kinh doanh để phòng, chống dịch bệnh Covid-19 của cơ quan, người có thẩm quyền. Nếu gây thiệt hại từ 100 triệu đồng trở lên do phát sinh chi phí phòng chống dịch bệnh thì bị xử lý về tội vi phạm quy định về an toàn ở nơi đông người theo Điều 295 BLHS.
Người có hành vi đưa lên mạng máy tính, mạng viễn thông thông tin giả mạo, sai sự thật, xuyên tạc về tình hình dịch bệnh Covid-19, gây dư luận xấu thì bị xử lý về tội đưa hoặc sử dụng trái phép thông tin mạng máy tính, mạng viễn thông theo Điều 288 BLHS. Người có hành vi đưa trái phép thông tin cá nhân, bí mật đời tư xúc phạm nghiêm trọng nhân phẩm, danh dự của nhân viên y tế, người tham gia phòng chống dịch bệnh, người mắc bệnh, người nghi ngờ mắc bệnh Covid-19 thì bị xử lý về tội làm nhục người khác theo Điều 155 BLHS.
Người có hành vi lợi dụng dịch bệnh Covid-19 đưa ra thông tin không đúng sự thật về công dụng của thuốc, vật tư y tế về phòng chống dịch bệnh nhằm chiếm đoạt tài sản của người khác thì bị xử lý về tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản theo quy định tại Điều 174 BLHS. Người có hành vi đã, đang hoặc nhằm đưa trái phép thuốc, vật tư y tế dùng vào việc phòng, chống dịch bệnh Covid-19 ra khỏi biên giới Việt Nam nhằm thu lợi bất chính thì bị xử lý về tội buôn lậu theo Điều 188 BLHS.
Người có hành vi lợi dụng sự khan hiếm hoặc tạo sự khan hiếm giả tạo để mua vét hàng hóa đã được cơ quan có thẩm quyền công bố là mặt hàng bình ổn giá hoặc hàng hóa được Nhà nước định giá nhằm bán lại để thu lợi bất chính thì bị xử lý về tội đầu cơ theo Điều 196 BLHS.
Người có hành vi dùng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực hoặc thủ đoạn khác cản trở người thi hành công vụ trong phòng, chống dịch bệnh Covid-19 thì bị xử lý về tội chống người thi hành công vụ theo Điều 330 BLHS. Người có trách nhiệm trong phòng, chống dịch bệnh Covid-19 nhưng không triển khai hoặc triển khai không kịp thời, đầy đủ các biện pháp phòng chống theo quy định gây hậu quả nghiêm trọng thì bị xử lý về tội thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng theo quy định tại Điều 360 BLHS.
Bên cạnh đó, pháp luật còn quy định áp dụng hình phạt nghiêm khắc đối với trường hợp phạm tội gây hậu quả nghiêm trọng (như làm lây lan dịch bệnh cho từ 2 người trở lên, làm chết người...). Đồng thời áp dụng hình phạt chính là hình phạt tiền, cải tạo không giam giữ hoặc phạt tù nhưng cho hưởng án treo theo đúng quy định của pháp luật đối với trường hợp phạm tội chưa gây ra hậu quả hoặc gây hậu quả ít nghiêm trọng (như chưa làm lây lan dịch bệnh). Ngoài việc áp dụng hình phạt chính, tòa án xem xét áp dụng hình phạt bổ sung và biện pháp tư pháp theo quy định của BLHS.
Như vậy, mỗi cá nhân phải nêu cao nhận thức và thực hiện nghiêm các quy định, hướng dẫn về phòng, chống dịch Covid-19. Đó chính là biện pháp thiết thực để bảo vệ bản thân, gia đình và chung tay cùng xã hội ngăn chặn tình hình dịch bệnh đang diễn biến phức tạp như hiện nay.
V.Đ